Atalı Enerji ve Keçeli Enerji Yönetim Kurulu Başkanı olan Ali Atalı, Yeşil tahvil nedir? ile ilgili sorularımıza cevap verdi. Yeşil tahvillerin doğayı korumak için atılan bir adım olduğunu söyleyen Ali Atalı, yeşil tahvilin yeşil projelere finansal kaynak sağlama amacı ile ihraç edilen ve çevresel faydalar sağlayan borçlanma araçları olduğunu belirtir. Bu araçların amacının iklim dostu projeler ile çevre projelerini finanse etmek olduğunu belirten Ali Atalı, yeşil tahvillerin sabit getirili menkul kıymet olduğunu ama tahvil ve bonolardan farklı özellikleri de olduğunu söyler. Ali Atalı, Yeşil tahvillerin “iklim tahvilleri” olarak da bilindiğini söyler fakat şu farkı da özellikle belirtir:
“ iklim tahvilleri daha çok karbon emisyonlarını azaltma veiklim değişikliğinin etkileri ile ilgili projeler için kullanılan bir terimdir.”
Yeşil Tahvil Nedir? Özellikleri Nelerdir?
Yeşil tahvil, doğayı destekleyen yatırımlardır diyen Ali Atalı, bu tahvillerin özelliklerini şöyle sıralar:
- Sabit gelirli menkul kıymettirler.
- Elde edilen gelirinin bir kısmı veya tamamı, çevreye faydalı projelerde kullanılır.
- Dört temel ilkeye uygun ihraç edilir.
- Yenilenebilir enerji, enerji verimliliği, kirliliği önleme, doğal kaynakların sürdürülebilir biçimde yönetilmesi, biyoçeşitliliğin korunması, temiz ulaşım, sürdürülebilir su yönetimi ve iklim değişikliğine uyum gibi projeler ve bu projelere yapılan yatırımlar yeşil tahvillerin kapsamına girmektedir.
Yeşil Tahvil Ne Zaman Ortaya Çıktı?
Yeşil tahvil fikrinin gelişimini sorduğumuz Ali Atalı, yeşil tahvillerinin başlangıcının 2006 yılında İsveçli yatırımcıların projeleri için anlaması kolay, nakde dönüştürülebilir ve güvenilir bir ürüne ihtiyaç duyması olduğunu söylemektedir. İskandinavya Bankasının Dünya Bankası ile birlikte 2008 yılında ilk yeşil tahvili ihraç ettiğini söyleyen Ali Atalı, İlk zamanlar çok revaçta olmayan yeşil tahvillerin 2013’ten sonra reel sektördeki firmaların, yerel bankaların ve devlet kurumların da ihraca başlamasıyla artmaya başladığını belirtir. Türkiye’de yeşil tahvilin ilk defa Türkiye Sınai Kalkınma Bankası tarafından 2016 yılında ihraç edildiğini belirten Ali Atalı, bunun 5 yıl vadeli ve 300 milyon dolar tutarında olduğunu yani planlanan tutarın 13 katından fazla talep gördüğünü söyler.
Yeşil Tahvil Neden Önemli
Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılmasının karşısındaki en büyük sorunlardan biri de mali konulardır diyen Ali Atalı, özellikle ilk kurulum maliyetlerinin çok yüksek olması, küçük ölçekli yatırım olarak düşünülmesi, yatırımın geri dönüşümünün zaman alması ve uzun vadede finanasman ihtiyacına ihtiyaç duyması yatırımcıları korkutuyor demektedir. Devletlerin bu yatırımları karşılayacak yeterli finansman kaynağı sunmaması da yenilenebilir kaynak yatırımları için ciddi bir sorundur diyen Atalı, işte bu noktada yeşil tahvil kavramı karşımıza çıkıyor der. Yenilenebilir enerji kaynaklarının gelişimi için gerekli olan yenilikçi finanasman araçlardan olan yeşil tahviller ile amaçlanan, bu kaynağı oluşturmak ve bu yatırımların artmasını sağlamaktır.
Türkiye’de Yeşil Tahvilleri Teşvik Etmek İçin Neler Yapılmalıdır?
Ülkemizde yeşil tahvil tutarı, yenilenebilir enerji kaynaklarının yaygınlaşması için yeterli değildir diyen Ali Atalı, bu anlamda yeşil tahvillerin teşvik edilmesi gerekmektedir diye uyarmaktadır. Bu teşvik için de yapılmaı gerekenleri şöyle maddelendirir:
- Standartların belirlenmesi
- Risk algısının azaltılması
- Maliyetin azaltılması
Yeşil tahviller teşvik edilirse yenilenebilir enerji kaynakları yatırımları artacaktır diyen Atalı, bu sayede bize yeşil tahvillerin önemini de göstermiş bulunmaktadır.
